O título Terra Nullius –expresión que se usou historicamente para xustificar a colonización de territorios “sen dono”– funciona aquí como metáfora central. A protagonista, unha muller cuxa identidade non se define polo nome senón pola experiencia corporal, afectiva e social, rexeita ser un “territorio dispoñible”, unha “terra sen dono” que os outros poidan ocupar, consumir ou violentar. A obra conxuga, así, unha crítica directa ao concepto de dispoñibilidade do corpo feminino, asociada a discursos patriarcais que normalizan a violencia e a cosificación.
A novela está escrita cunha linguaxe sensorial, poética e radical, que pon no centro a experiencia do corpo: o frío nas pernas, o contacto coa roupa, o latexar das pulsacións, o sabor da comida, o fluír da suor e a tensión do pracer. Esta linguaxe, que roza o erótico sen caer na banalización nin na pornografía, serve como ferramenta para reinscribir o corpo feminino na súa propia narrativa. A sexualidade que se presenta é sempre consciente, desexante, autónoma. Pero tamén está atravesada pola vulnerabilidade, o medo e, máis adiante, a violencia brutal.
Un dos puntos máis intensos da novela é a escena de agresión sexual, narrada cunha crudeza precisa que evita o morbo pero non elude a dureza. Esta escena marca un punto de inflexión: é o momento en que o corpo da protagonista, até entón espazo de liberdade e expresión, é violentado e apropiado contra a súa vontade. A novela non remata aquí: o que segue é un proceso de recuperación, de loita por restituír unha identidade, por reconstruírse emocionalmente nun mundo que parece querer impola outra vez no lugar da vítima silenciada.
A presenza doutros personaxes secundarios, especialmente os dous homes que actúan como rede de apoio emocional e afectivo, é fundamental. Estes non son salvadores nin protectores, senón cómplices da súa autonomía, facilitadores dunha recuperación que non pasa por un novo amor romántico, senón por unha convivencia baseada na empatía, o respecto e a horizontalidade.
A novela tamén inclúe unha reflexión moi lúcida sobre o xuízo público, a revitimización mediática, o papel dos medios e o impacto dunha sociedade machista que culpa ás mulleres pola súa liberdade sexual ou pola súa maneira de vestir e expresarse. O episodio do vídeo viral no bar e as reaccións públicas e familiares á súa publicación deixan en evidencia como o sistema non só tolera a violencia, senón que a alimenta a través do xuízo social.
A estrutura de Terra Nullius é fluída, sen capítulos definidos, construíndose a través dunha narración case ininterrompida, cargada de detalles sensoriais e introspeccións filosóficas. Esta forma responde á intención da autora de que o lector viva a experiencia da protagonista sen pausas, sen evasións, compartindo o fío emocional e o proceso de caída e rexurdimento.
Outro aspecto destacable da novela é a sororidade. A aparición doutras mulleres que a apoian, a escoitan e mesmo a aman, como no tramo final do libro, ofrece unha alternativa á idea de que a cura debe vir da man dun home ou do perdón. Aquí, a recuperación vén da man do coidado mutuo, da intimidade compartida e do afecto sen imposicións. A protagonista non se redime, reconstrúese.
Momán escribe cunha precisión fondamente política. As escenas están medidas, os diálogos son cribles e a narración nunca cae na moralización. Ao contrario, mantén unha ambigüidade ética e unha complexidade que convida á reflexión e non ao xuízo. A protagonista comete erros, sente contradicións, non sempre actúa como unha heroína perfecta. É unha muller real, chea de matices, que debe aprender a habitar o seu corpo de novo tras o trauma.
A novela tamén dialoga con referentes da literatura feminista contemporánea e cunha tradición galega de escrita desde o corpo e a resistencia (como poden ser autoras coma María Reimóndez ou a dramaturxia de Marta Pérez). A cita de Angélica Liddell, por exemplo, non é casual: Momán está a dialogar con outras voces que fixeron da ferida un lugar de escritura e da rabia, un motor político.
En conclusión, Terra Nullius é unha novela necesaria, conmovedora e valente. Non é unha lectura lixeira: require da atención e da disposición emocional do lector ou lectora para acompañar a protagonista no seu proceso vital. Mais é tamén unha obra que ofrece esperanza, alternativas e unha crítica poderosa ao sistema. É un texto que debería ser lido, debatido e compartido, especialmente nun contexto onde o debate sobre o corpo, o consentimento e a violencia segue sendo urxente.