Recensión de 2024 – Alberte Momán Noval


2024, de Alberte Momán Noval, é unha obra complexa, multidisciplinar e radical que fusiona poesía, ensaio filosófico, alegoría política e prosa lírica nun artefacto literario que desafía as normas da narrativa tradicional. Trátase dun texto que articula unha crítica feroz ao sistema capitalista, ao individualismo contemporáneo e á desmaterialización das relacións humanas no marco dunha sociedade dominada polo simulacro, a tecnoloxía e a ilusión do progreso.

A primeira parte do libro céntrase na reflexión sobre a Matriz, ese espazo simbólico e metafísico que substitúe o mundo real e onde a identidade individual se disolve nunha rede de desexos programados. A través de versos densos, entrecortados e cargados de referencias filosóficas (Mark Fisher, Haraway, Lacan, Žižek), Momán propón unha diagnose da contemporaneidade como unha era de hiperrealidade onde o corpo, o contacto e a verdade foron substituídos por representacións baleiras. O Golem e Narciso convértense en metáforas da nosa condición poshumana: o primeiro, produto da tecnoloxía sen alma; o segundo, narcotizado pola súa propia imaxe reflectida.

A segunda parte do libro, titulada Xeitos de morrer en Alemparte, introduce o concepto utópico de Alemparte, un espazo colectivo, cooperativo, alternativo á alienación do sistema dominante. A través de textos que oscilan entre o ensaio e o manifesto poético, Momán constrúe unha idea de comunidade holística, interespecífica e rizomática, onde o ser se entende non como ente individual senón como parte dun todo interconectado. Alemparte preséntase como un ideal en construción, unha posibilidade política, emocional e espiritual que só é alcanzable mediante a ruptura coa Matriz e a reapropiación do corpo e da experiencia compartida.

A terceira parte, máis lírica e intimista, sitúase no terreo do erótico, onde os corpos recuperan centralidade e o desexo volve ter forma material. Aquí, o autor explora o amor, o pracer, a memoria do contacto e a construción dun fogar a través dos corpos e do tempo compartido. A escrita convértese en carne, e a poesía, en espazo de reconexión co real. É o contrapunto emocional e político á desolación inicial: a reconstrución do común desde o íntimo.

2024 é un libro profundamente político, mais non partidario; é radical, mais non dogmático. Propón unha poética do devir, da transformación e da resistencia desde o pensamento crítico e a estética do coidado. A súa linguaxe é esixente, por momentos críptica, pero sempre suxestiva e cargada de imaxes de forte potencia visual e conceptual.

En definitiva, 2024 é unha obra desafiante, necesaria, que reclama unha lectura atenta e activa. Un manifesto poético para tempos de colapso, unha proposta de fuga e reconstrución que convida a repensar que é ser, que é desexar, que é vivir. Momán traza aquí un camiño dende a distopía cara a unha utopía concreta: aquela que se constrúe, día a día, entre todos.